Sosyal Duygusal Beceriler, bireylerin duygularını düzenlemeleri, kısa ve uzun vadeli hedef belirlemeleri ve bu hedeflere ulaşmak için eylem planı oluşturmaları, sağlıklı kişilerarası ilişkiler kurmaları ve sürdürmeleri, etkili bir şekilde problem çözmeleri ve sorumlu kararlar almaları için gerekli olan yeterliliklerdir. Bu yeterlilikler öz farkındalık, sosyal farkındalık, öz yönetim, ilişki geliştirme beceriler ve sorumlu karar vermek olarak beşe ayrılmaktadır.
Öz Farkındalık ◦ Güçlü ve zayıf yönlerini tanıyabilme ◦ Duygularının nedenini anlama ◦ Duygularını uygun şekilde ifade edebilme ◦ Manevi değerlerine uygun davranabilme ◦ Kendine yetebilme Sosyal Farkındalık ◦ Etrafındaki farklılıkları anlayabilme ◦ Başkalarını takdir edebilme ◦ Empati kurabilme ◦ Sağlıklı ilişkiler kurabilme Öz Yönetim ◦ Etrafına ve kendisine hoş görülü olabilme ◦ Ulaşabileceği hedefler koyabilme ◦ İyimser ve mutlu olabilme ◦ Etrafından gelen uyarıları dikkate alma ◦ Dış kontrol olmadan davranışlarını kontrol edebilme Sorumlu Karar Alma ◦ İçinde bulunduğu durumu anlayabilme ◦ Karar alabilme ◦ Geleceği ile planlar yapabilme ◦ Davranışlarının sorumluluğunu alabilme İlişki Geliştirme Becerileri ◦ İlişki başlatabilme ve sürdürebilme ◦ İş birliği yapabilme ◦ Sosyal ortamda kendini ifade edebilme ◦ Gerektiğinde kimlerden yardım isteyebileceğini bilme Sosyal duygusal beceriler ergenlerin/bireyin; • Duygularını tanımasını ve ifade etmesini sağlar. • Öz güvenin artmasına yardımcı olur. • Sağlıklı ilişkiler kurmalarını destekler. • Yaşam doyumunu yükseltir. • Daha iyi akademik performans sağlar. • Sosyal duygusal becerileri gelişmiş ergenler, derslere daha fazla ilgi gösterirler ve öz motivasyon konusunda ustalaşırlar. • Bunlarla birlikte, notlarında ve test puanlarında artış olur. • Ergenlerin daha fazla katılımda bulunmalarını sağlar. • Ergenlerin güven ve iletişim becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur. • Böylece sınıfta aktif katılım gösterirler. • Ayrıca günlük ilişkilerde başarılı olurlar. • Daha az davranış sorunu gösterirler. • Bu durum öğrenciler arasında olumlu tutumları teşvik eder ve daha az istenmeyen davranış görülür. • Geliştirilmiş zihinsel sağlık ve öz saygı kazanırlar. • Öğrencilerin akranları ve yetişkinlerle destekleyici ilişkiler kurmasına yardımcı olur. • Böylece daha olumlu düşünme ve olumlu kişilik sahibi olurlar. • Öğrenciler, iletişim kurarak ve iş birliği yaparak okul arkadaşları, öğretmenleri ve diğer bireylerle sağlıklı ilişkiler kurabilirler. EBEVEYNLER SOSYAL DUYGUSAL BECERİLERİN GELİŞMESİ İÇİN NELER YAPILABİLİR? • Ergenlikteki değişimleri anlamaya çalışın. • İyi bir dinleyici olmaya çalışın. • Stres ve kaygı gibi durumlarda çocuğunuza destek olun. • Ne hissettiğinin farkına varın ve duygularını ifade etmesine izin verin. • Risk oluşturabilecek ortam ve davranışlardan uzak durmasını teşvik edin. • Kapasitesine uygun hedefler belirlemesine destek olun. • Alternatifler yaratın. • Program yapma ve verimli çalışma konusunda destekleyici olun. • Sağlıklı ilişkiler başlatmasını ve geliştirmesini destekleyin. • Gerekirse bir uzmandan yardım almayı deneyin. • Akran ve çevre baskısıyla baş etmesine yardımcı olun. • Teknoloji kullanımı konusunda sınırlar belirleyin.